Categorieën
Schrijven

Hoe schrijven over mezelf mijzelf helpt

Al van kinds af aan, heb ik iets met schrijven gehad. Als ik eenmaal op stoom ben, een onderwerp in mijn hoofd heb en er een richting aan kan geven, kan ik blijven schrijven tot ik er letterlijk bij neerval. En als ik mijn publiek mag geloven, kan ik de gewenste boodschap ook nog aardig over brengen ook.

Ik heb van kinds af aan gedroomd om uiteindelijk in de positie te komen waarmee ik met mijn schrijven echt iets kan betekenen. Wat dat inhield wist ik toen nog niet, maar de klik met schrijven was er overduidelijk. Ik was dan ook één van de weinigen die echt enthousiast kon worden als er weer eens een werkstuk of een verslag voor school geschreven moest worden. Uiteindelijk heb ik hier in mijn verdere leven relatief weinig mee gedaan, maar ik ben recent weer overtuigd geraakt van wat mijn schrijven zou kunnen betekenen voor anderen. Daarom ben ik ook weer begonnen met mijn verhalen te delen, hier op deze website.

Maar het overgrote deel van alles wat ik schrijf, schrijf ik voor mezelf. De inhoud is alleen maar voor mijzelf. Die niemand kan, of mag, lezen. Waar ik alles opschrijf wat in me om gaat, van de kleinste gedachten tot de grote levensvragen. Ik schrijf nu al heel wat jaren, helemaal voor mezelf, alles op wat me bezig houdt.

Een journal, een dagboek, papier of digitaal

Tegenwoordig wordt het meestal journaling genoemd, heeft heel veel raakvlakken met een dagboek, maar is toch anders. Het kan op papier, het kan digitaal. Wat mij betreft is het om het even hoe je het noemt en hoe je schrijft, zolang je je maar richt op het schrijven zelf.

Ik kies er voor om een soort hybride vorm te gebruiken, van zowel een vorm van schrijven die nog het meest op een dagboek lijkt, maar ook heel erg lijkt op het moderne journaling. Het is een combinatie geworden die veel meer op mijn eigen proces aansluit. Op een incidentele krabbel op papier na, schrijf ik alles digitaal. Ik hou er van om er snel doorheen te kunnen zoeken, dat is voor mij de grootste pré om het grote schrijfwerk niet op papier te doen.

Daarnaast heb ik zo altijd mijn digitale notitieboekje bij de hand, of ik nu achter een computer zit, of ergens buiten aan het wandelen ben en alleen maar een telefoon bij me heb. Achter de schermen synchroniseren al die apparaten mijn notities en kan ik er altijd en overal bij.

Door de journaling enthousiastelingen geïnspireerd, heb ik een aantal dagelijkse vragen toegevoegd aan mijn dagelijkse notitie die ik voor mezelf probeer te beantwoorden, die ik af en toe verander. Maar het grootste deel van mijn dagelijkse schrijfwerk is heel vrij en heb ik het idee dat ik het grootste deel van de tijd alleen maar doe wat goed voelt.

Ja, dat lees je goed: dagelijks. Ik schrijf tegenwoordig iedere dag wel wat. Soms zijn dit pagina’s en pagina’s aan een stuk en soms zijn het een paar regels die me genoeg houvast geven om het later nog te kunnen begrijpen. En door ‘maar wat te doen’ geeft het me heel veel vrijheid. Ik heb gemerkt dat hoe strikter ik het proces ga maken, hoe sneller ik het opgeef. Daarom zijn er nu geen regels, geen grenzen. Alles kan en alles mag, zolang ik maar blijf schrijven over wat me bezig houdt.

Waar schrijf je dan over en waarom?

Goede vraag! Eigenlijk over alles wat me bezig houdt. Of dit nu gaat om een gevoel wat ik heb en niet los kan laten, of een belangrijke keuze waar ik mezelf voor voel staan. Het kunnen gedachten over heel belangrijke gebeurtenissen zijn of samenvattingen en aantekeningen over gesprekken die ik gevoerd heb. Maar het kunnen ook onbeduidende losse flarden en gedachten zijn, die ik niet wil vergeten.

Dit zijn voor mij twee van de meest belangrijke redenen om dit soort gedachten en gevoelens op te schrijven:

  1. Je wordt gedwongen anders na te denken over je gedachten, waardoor je regelmatig tot inzichten kunt komen die je anders niet zou hebben gekregen. Ik probeer mijn notities te schrijven alsof ik het aan iemand anders uit probeer te leggen, waardoor ik er automatisch anders over na ga denken en dit helpt enorm in het begrip en omgaan met je eigen gedachten.
  2. Je hoeft het niet meer te onthouden, waardoor je het in je hoofd los kunt laten en er niet constant mee bezig hoeft te zijn. Het geeft een soort rust door te weten dat je het voor jezelf opgeschreven hebt, dat het daar even ‘geparkeerd’ is en op je zal wachten tot je er verder mee kunt of wilt gaan. Het helpt mij regelmatig om te stoppen met piekeren.

Sommige van deze notities blijven in de staat waarop ik ze in eerste instantie opgeschreven heb. Maar sommige gedachten worden verhalen, worden het beginpunt van een dieper onderzoek naar waar het vandaan komt. Die pak ik aan, om er vervolgens veel meer over te schrijven. Het is voor mij niet meer voldoende om er alleen over te denken, schrijven is echt een proces op zich geworden en dat brengt me heel veel duidelijkheid.

Terugblikken naar eerdere notities

Ik probeer elke week minstens een keer door alle notities van die week heen te gaan, meestal op zondag. Daarbij lees ik ze woord voor woord terug, om te kijken of me dan dingen opvallen. Maar ook eens per maand ga ik in grote lijnen door alle notities van die maand heen. Dan lees ik niet meer woord voor woord alles, maar probeer ik de grote lijnen en terugkerende thema’s er uit te halen. Zeker voor de onderwerpen waar ik dieper op in gegaan ben.

Dit voelt in het begin ontzettend onwennig. Al helemaal als je worstelt met grotere uitdagingen, onzekerheid of gevoelens. De eerste paar keer dat ik terug ging kijken naar aantekeningen van eerder, voelde het alsof ik mezelf nog een keer door diezelfde ellende heen moest slepen. De vraag “waarom doe ik dit?!” is toen meerdere keren door mijn hoofd gegaan.

Daar heb ik inmiddels echt enorm veel rust bij gekregen. Nee, soms is het nog steeds niet leuk om terug te blikken naar heftige verhalen en gevoelens. Maar ook door er niet naar terug te kijken, zijn die zaken er nog steeds.

Inmiddels heb ik wel geleerd dat het links- of rechtsom toch wel weer een keer terug komt, dus dat ik het beter kan opzoeken wanneer ik me daar goed bij voel, dan dat het op een moment terug komt dat ik er niet op zit te wachten. Ik beschouw het nu als onderdeel van mijn proces en krijg er vaker een positief dan negatief gevoel door.

Schrijven om te schrijven

Schrijven is voor mij een heel belangrijk onderdeel van mijn leven geworden. Het brengt me rust, duidelijkheid en het is een proces op zich geworden. Het helpt me grotere vraagstukken over mezelf en mijn omgeving te ontleden, deze beter te begrijpen en er van te leren.

Dus je zou best wel kunnen zeggen dat ik vaak aan het schrijven ben om te schrijven. Dat schrijven het proces is geworden, het middel om tot het doel te komen.